'కాఫీ, కాఫీ అంటూ నా మానాన నేను అరుస్తూనే ఉన్నాను. మీరేమో ఏమీ పట్టనట్లు పొద్దున్నే ఆ పేపర్‌ ముందేసుకుని కూర్చుంటారు' అంటూ భర్త మీద చిరుకోపం ప్రదర్శిస్తూ కాఫీ కప్పును అందించింది వరలక్ష్మి.
ఇంటి ముందున్న లాన్‌లో కూర్చుని, స్వచ్ఛమైన ఉదయపు గాలులు పీలుస్తూ ప్రశాంతంగా న్యూస్‌పేపర్‌ తిరగేస్తున్న వెంకట్రావు, భార్య మాట వినపడగానే చదువుతున్న పేపర్‌ పక్కన పెట్టి, భార్య అందించిన కాఫీ కప్పును అందుకుంటూ 'వినపడలేదు, వినపడితే లేచి రాకుండా ఉంటానా, అంత కోపం ఎందుకు?' భార్యను అనునయించాడు.
ఉదయాన్నే పచ్చని చెట్ల మధ్య కూర్చుని వాటినుండి వెలువడే స్వచ్ఛమైన గాలి పీలుస్తూ వేడి వేడి భార్య చేతి ఫిల్టర్‌ కాఫీ తాగుతూ, న్యూస్‌పేపర్‌ తిరగేస్తూ ఉంటే ఆ ఆనందమే వేరు. అది అనుభవించే వాళ్లకు మాత్రమే తెలుస్తుంది. వెంకట్రావు ఆ విషయంలో అదృష్టవంతుడనే చెప్పాలి.
రిటైర్‌ అయిన దగ్గర నుండి వెంకట్రావు తన ఇంటి చుట్టూ మొక్కలు పెంచడాన్ని వ్యాపకంగా పెట్టుకున్నాడు. ఇల్లు చిన్నదైనా ముందు లాన్‌, చుట్టూ మొక్కలు, ఇంటిమీద సన్నజాజి పందిరి వేయటంతో వెంకట్రావు ఇల్లు పొదరిల్లులా చక్కగా ఉంటుంది.
తను పెంచే మొక్కల్ని చంటి బిడ్డల్లా చూసుకుంటాడు వెంకట్రావు. రోజూ ఉదయాన్నే వాటితో ఓ గంట గడిపి, వాటి యోగ క్షేమాలు చూసిన తర్వాతే ఏ పనైనా మొదలుపెడతాడు
'త్వరగా తాగండి, మరీ చిన్నపిల్లాడిలా తాగుతున్నారు. అవతల నాకు వంటగదిలో పని ఉంది' అంటూ నింపాదిగా కాఫీ తాగుతున్న వెంకట్రావును కసురుకుంది వరలక్ష్మి.
'రాత్రి నువ్వు నిద్ర పోయిన తర్వాత అబ్బాయి ఫోన్‌ చేశాడు' కాఫీ తాగటం పూర్తవడంతో కప్పు భార్యకు అందిస్తూ చెప్పాడు వెంకట్రావు.
కొడుకు మాట రావడంతో అప్పటిదాకా చిటపటలాడిన వరలక్ష్మి ముఖంలో ఒక్కసారిగా ఆనందం వెల్లివిరిసింది. ఎంతైనా కన్న ప్రేమ కదా? భర్త పక్కనే కూర్చుంటూ 'ఏమంటున్నాడు? కోడలు కూడా మాట్లాడిందా? మనవళ్ళు ఏం చేస్తున్నారట?' అంటూ ప్రశ్నల వర్షం కురిపించింది.
'వంటగదిలో ఏదో పని ఉంది అన్నావుగా?' భార్యను ఉడికించాడు వెంకట్రావు.
'అబ్బా ఏడిపించకుండా ముందు అబ్బాయి సంగతులు చెప్పండి' ఉత్సాహం ఆపుకోలేక అడిగింది వరలక్ష్మి.
'పిల్లలిద్దరూ ఎదిగి వస్తున్నారు కదా? అక్కడి వాతావరణం చూస్తుంటే భయమేస్తోందట! హైస్కూల్‌ పిల్లలు కూడా విచ్చలవిడిగా డ్రగ్స్‌ వాడుతున్నారట. అక్కడే కనుక పిల్లల్ని చదివిస్తే చెడి పోవడానికి ఎక్కువ అవకాశం ఉందట. అందుకని..' వెంకట్రావు చెప్పటం పూర్తిచేసేలోపే 'అందుకని? ఏం చేయబోతున్నారు. పిల్లల్ని మన దగ్గర పంపిస్తారా?' అంటూ ఆత్రుత ఆపుకోలేక అడ్డుపడింది వరలక్ష్మి.
'అంత కంగారెందుకు? నన్ను పూర్తిగా చెప్పనివ్వు. అబ్బాయీ, కోడలూ, పిల్లలూ అందరూ అమెరికా
వదిలి కుటుంబంతో సహా ఇక్కడకు వచ్చేయాలని అనుకుంటున్నారు' పూర్తిచేశాడు వెంకట్రావు.
'మరి అబ్బాయి ఉద్యోగం?' మరో సందేహం లేవనెత్తింది వరలక్ష్మి.
'అబ్బాయి పనిచేసేది సాఫ్ట్‌వేర్‌ కంపెనీలో కదా? వాళ్ళ కంపెనీ బ్రాంచ్‌ ఇక్కడా ఉందట. ఇక్కడికి ట్రాన్సఫర్‌ చేయమని రెండు నెలల ముందే అడిగితే, వాళ్లు సరే అన్నారట!' ఉద్యోగానికి ఏమీ ఢోకా లేదన్నట్లు వివరంగా చెప్పాడు వెంకట్రావు.
'పోనీలెండి ఇకనన్నా అందరం కలిసి సంతోషంగా ఉండొచ్చు. భగవంతుడు ఇన్నాళ్లకు నా ప్రార్థన ఆలకించాడు' అన్నది గుండె నిండా సంతోషంతో వరలక్ష్మి.
'నువ్వేగా నేను వద్దంటున్నా, నా ఒక్కగానొక్క కొడుకుని అమెరికా పంపమని ఆ దేవుణ్ణి కోరుకుంది. వాడికి వీసా రాకపోతే నా చేత బలవంతంగా చిలుకూరి బాలాజీ గుడిలో ప్రదక్షిణాలు చేయించావు. ఇప్పుడేమో మళ్లీ అదే దేవుడిని కొడుకుని అమెరికా నుండి వెనక్కు పంపమని వేడుకుంటున్నావు. నీ కోరికలు తీర్చలేక ఆ దేవుడు తికమక పడి, గుడి వదిలి, పారిపోతాడేమో చూడు' అంటూ గతంలో కొడుకును అమెరికా పంపడానికి వరలక్ష్మి ఎన్ని పూజలు, వ్రతాలు చేసిందో గుర్తుచేశాడు వెంకట్రావు.
'అబ్బాయిని అమెరికా పంపటం మీకు ఇష్టంలేకపోతే ఆ రోజే మీరు ఖచ్చితంగా వద్దని చెప్పాల్సింది. ఆ రోజు మీరు ప్రతిదానికీ తల ఊపి, ఇప్పుడు నాది తప్పు అని అనటం ఏమి న్యాయం చెప్పండి?' కొడుకు అమెరికా వెళ్లడంలో ఇద్దరి ప్రమేయం ఉందని గుర్తు చేసింది వరలక్ష్మి.
'అవును, ఆరోజు తల ఊపిన మాట వాస్తవమే. అమ్మ, కొడుకు ఇద్దరూ కలిసి నేనేదో వాడి భవిష్యత్తును నాశనం చేస్తున్నట్లు, నన్ను దోషిని చేసి మాట్లాడితే వేరే దారి లేక సరేనన్నాను. కానీ నాకేమాత్రం వాడు అమెరికా వెళ్లడం ఇష్టం లేదు' అంటూ తన అంతరంగంలో ఉన్న అసలు విషయం చెప్పాడు వెంకట్రావు.
'సరే లెండి, ఇప్పుడవన్నీ ఎందుకు? అయిందేదో అయిపోయింది. ఇక నుంచైనా మనం మన మనవళ్ళతో కలిసి ఆనందంగా గడపవచ్చు' గతాన్ని గుర్తుచేసుకుని బాధపడటం ఎందుకు అన్నట్లు భర్తతో రాజీ పడిపోయింది వరలక్ష్మి
ఓ నాలుగు రోజులు గడిచాక ఉదయాన్నే వెంకట్రావు బయటకు వెళ్ళటానికి బయలు దేరుతుండగా.. 'ఎక్కడికండీి ఇంత పొద్దున్నే బయల్దేరారు?' అంటూ కాఫీ కప్పుతో ఎదురు వచ్చింది వరలక్ష్మి.
చెప్పాలా, వద్దా అని ఓ క్షణం సంశయించి ఎప్పుడో చెప్పే బదులు ఇప్పుడే చెబితే మంచిదని నిర్ణయించుకున్నవాడిలా..
'అబ్బాయికి వాళ్ళ ఆఫీసు దగ్గరలో ఇల్లు వెతకడానికి వెళ్తున్నాను. ఇళ్ల బ్రోకర్‌కి చెబితే ఈరోజు రమ్మన్నాడు. ఎండపడక ముందే వెళ్లొద్దామని బయల్దేరాను' అని తను పొద్దున్నే బయటికి వెళ్లే కారణం భార్యకు చెప్పాడు వెంకట్రావు.
'అదేమిటండీ, అబ్బాయికి ఇల్లు వెతకటం ఏమిటి? వాడికి అంత కర్మ ఏం వచ్చింది? ఈ ఇల్లు వాడిది కాదా? వాడు ఇండియాకి వస్తున్నాడంటే ఎంత సంబరపడిపోయాను. ఒక ఇంట్లో అందరం కలిసి హాయిగా గడప వచ్చని. కానీ ఇప్పుడు ఇదేమిటి? ఒకే ఊళ్ళో ఉంటూ వేరు కాపురం పెడితే చూసేవాళ్ళు ఏమనుకుంటారు? ఇప్పుడు వాడికి ఆ అవసరం ఏమొచ్చింది?' అంటూ వరలక్ష్మి కళ్ళనీళ్ళ పర్యంతమైంది.
వరలక్ష్మిని చూస్తే వెంకట్రావుకు జాలేసింది. 'మన ఇల్లు చాలా చిన్నది. మన ఇద్దరికీ అంతంత మాత్రంగా సరిపోతుంది. అందరం కలిసి ఈ చిన్న ఇంట్లో సర్దుకోవడం కష్టమే!' అని అంటూ ఉండగానే వరలక్ష్మి మధ్యలో అడ్డుపడి.. 'అందుకని కొంపతీసి మీరు గానీ వాడిని వేరే ఉండమని అన్నారా ఏమిటి?' అంటూ ప్రశ్నించింది.
'నేనెందుకు వాడిని వేరుగా ఉండమని అంటాను. వాళ్ళు అమెరికాలో పదేళ్లకు పైగా ఉండి వస్తున్నారు. మన ఇల్లు నచ్చాలి కదా? వాళ్ల అభిరుచులకు తగ్గట్టు మన ఇల్లు ఉండదు కదా? అదీకాక వాడి ఆఫీస్‌కు మన ఇల్లు చాలా దూరం. అందుకని వాడికి ఆఫీసుకు దగ్గరగా, వాళ్ల అభిరుచికి తగ్గట్టు బ్రోకర్ని ఇల్లు వెతకమని అన్నాను' భార్యకు నచ్చచెప్పే ప్రయత్నం చేశాడు వెంకట్రావు.
'ఎంత చిన్నదైనా, పాతదైనా ఇది వాడి సొంత ఇల్లు అండి. అంతగా చాలకపోతే మేడ మీద ఒక పోర్షన్‌ వేసి, మనమే పైకి వెళ్లి ఉందాం. ఇక దూరం అంటారా ఎంతమంది రోజూ మైళ్ళకు మైళ్ళు ప్రయాణించి, ఆఫీసులకు వెళ్ళటం లేదు? పైపెచ్చు వాడికి కారు కూడా ఉంది' అంటూ భర్త చెప్పే కారణాలు సహేతుకంగా లేవని తేల్చేసింది వరలక్ష్మి.
'నువ్వు చెప్పేవన్నీ నిజమే అయినా, వాళ్లు కోరుకున్న విధంగా మన ఇల్లు, మనము ఉండము కదా? వాళ్లకు నచ్చినచోట వాళ్ళని ఉండనివ్వు. వాళ్లను చూడాలనుకున్నప్పుడు ఎంతలోకి వెళ్లొస్తాం?' కొడుకు వేరుగా ఉండాలని నిశ్చయించుకున్నాడు అని చెప్పకనే చెప్పాడు వెంకట్రావు.
'మీరు చెప్పే కారణాలు చూస్తుంటే, అవన్నీ నిజం కావని నా మనసుకి అనిపిస్తుంది. వేరే ఏదో బలమైన కారణం ఉండే ఉంటుంది. నేనే వాడికి ఫోన్‌ చేసి, అసలు విషయం కనుక్కుంటాను' అంటూ కొడుక్కి ఫోన్‌ చేయటానికి సెల్‌ఫోన్‌ చేతిలోకి తీసుకుంది. ఫోన్‌ చేయపోతున్న భార్యను వారించి 'మనతో ఉండటం వాడి భార్యకి ఇష్టం లేదట!' అసలు విషయం చెప్పాడు వెంకట్రావు.
ఆ మాటలు విన్న వరలక్ష్మి ఒక్కసారిగా సోఫాలో కూలబడి, 'ఎందుకు ఇష్టం లేదండి? మనం ఏం తప్పు చేశాం?' అడిగింది జాలిగా వెంకట్రావు వంక చూస్తూ.
'కొన్ని ప్రశ్నలకు సమాధానాలు ఉండవు. మా అమ్మానాన్నలు ఏం తప్పు చేశారని, ఆ రోజు నువ్వు నా చేత వేరు కాపురం పెట్టించావు. అలాగే ఈ రోజు నీ కోడలు కూడా నీ కొడుకు చేత వేరు కాపురం పెట్టిస్తోంది. తరాలు మారినా మనుషులు మాత్రం మారడం లేదు' అంటూ వరలక్ష్మికి గతాన్ని గుర్తు చేశాడు.
భర్త మాటలకు వరలక్ష్మి ఒక్కసారిగా గతంలో తాను చేసిన తప్పేమిటో గుర్తుకొచ్చింది. అప్పట్లో ఎంత మూర్ఖంగా ప్రవర్తించాను అని ఆలోచిస్తూ గతం తాలూకు జ్ఞాపకాల సుడిలోకి జారుకుంది.
వెంకట్రావుది సిటీకి దగ్గర్లో ఉన్న ఓ పల్లెటూరు. పేరుకు పల్లెటూరే అయినా సిటీకి దగ్గరగా ఉండటంతో స్వచ్ఛమైన పల్లెటూరి గాలులను సిటీ తాలూకా కాలుష్యపు వాయువులు మింగేశాయి. కేవలం గాలినే కాదు ప్రజల మనసులను కూడా కలుషితం చేసింది సిటీ వాతావరణం. సిటీకి దగ్గరగా ఉండటంతో రియల్‌ ఎస్టేట్‌ రాబందులు పచ్చని పల్లెపై వాలిపోయి, పొలాలన్నీ ప్లాట్లుగా మార్చేశారు. ఒకప్పుడు పల్లె చుట్టూ పచ్చని పొలాలు కంటికి కనువిందు చేస్తూ ఉండేవి. ఇప్పుడు ఎటు చూసినా ఎర్రటి భూములే కనపడుతున్నాయి.. ఎరుపెక్కిన ఎడారిలా!
వెంకట్రావు తండ్రికి కూడా రెండు ఎకరాల పచ్చటి నేల ఉంది. రియల్‌ ఎస్టేట్‌ దళారులు ప్రలోభాలకు ఏమాత్రం లొంగి పోకుండా ఆ రెండు ఎకరాల్లోనే వ్యవసాయం చేస్తూ కుటుంబాన్ని గుట్టుగా సాగిస్తున్నాడు.
వెంకట్రావు కూడా అదే ఊర్లో జిల్లా పరిషత్‌ పాఠశాలలో ఉపాధ్యాయుడిగా ఉద్యోగం రావడంతో స్కూల్‌కి వెళ్తూ తండ్రికి వ్యవసాయంలో తోడుగా నిలబడేవాడు. దీంతో ఏ కష్టాలు లేకుండా వాళ్ళ జీవననౌక సాగిపోతోంది.
వెంకట్రావుకు వరలక్ష్మితో పెళ్లి అయిన నాటి నుండి కష్టాలు మొదలయ్యాయి. వరలక్ష్మి కాస్తంత కలిగిన కుటుంబం నుండి రావడం, పైపెచ్చు మొదటి నుండి సిటీ వాతావరణంలో పెరగడంతో, పెళ్లయిన తర్వాత అత్తగారింట్లోని పల్లెటూరి వాతావరణంలో ఇమడలేక పోయింది.
'చుట్టుపక్కల వాళ్ళు పొలాలను మంచి రేటుకు అమ్ముకుని, ఆ డబ్బుతో సిటీలో మంచి బిల్డింగ్‌ కట్టుకుని, మిగిలిన డబ్బుతో బిజినెస్‌ చేసి.. కోట్లు సంపాదిస్తున్నారని' రోజూ భర్తని సతాయించేది వరలక్ష్మి.
'వాళ్ళ కంటే ఏ ఉద్యోగం సద్యోగం లేదు. కాబట్టి పొలాలు అమ్ముకుని సిటీకి పోతున్నారు. మనకేం కర్మ? మనకు ఆ మంచి ఉద్యోగం ఉంది' అని వెంకట్రావు భార్యకు ఎంత నచ్చచెప్పాలని చూసినా వినేది కాదు వరలక్ష్మి. పైపెచ్చు 'మీకు బతకడం తెలీదు పల్లెటూరి గబ్బిలాలు' అని ఈసడించేది.
తన తల్లిదండ్రులు బతికున్నంతకాలం పొలం అమ్మే ప్రసక్తేలేదని వెంకట్రావు భార్యకు తెగేసి చెప్పాడు.
ఇక ఎటూ పొలం అమ్మేటట్లు లేరని, వెంకట్రావును సిటీకి ట్రాన్సఫర్‌ చేయించుకోమని మళ్లీ ఒత్తిడి చేయటం మొదలుపెట్టింది. దానికి కూడా వెంకట్రావు ససేమిరా అనడంతో వరలక్ష్మి అలిగి, పుట్టింటికి వెళ్లిపోయింది.
భార్యభర్తల గొడవలు మొదటి నుండీ గమనిస్తున్న వెంకట్రావు తండ్రి.. కొడుకు కాపురం సరిదిద్దాలని 'పోనీ, కోడలు చెప్పినట్లే సిటీలో కాపురం పెట్టరాదా అయ్యా? సిటీకి మన ఊరికి ఎంత దూరం అని. మీరైనా, మేమైనా క్షణాల్లో ఒకరి దగ్గరికి ఇంకొకరు చేరుకోవచ్చు' అంటూ కొడుకుని వేరు కాపురం పెట్టించడానికి ఒప్పించాలని చూశాడు.
'నువ్వు కూడా కోడలికి వత్తాసు పలుకుతావేమిటి నాన్న? రేపు మీకు ఏ అపరాత్రో ఏదన్నా అయితే ఎవరు దిక్కు?' అంటూ తల్లిదండ్రుల పట్ల తనకున్న బాధ్యతను తండ్రికి గుర్తుచేశాడు.
'మాకు ఏమీ కాదులేరా పిచ్చినాన్న. నువ్వు ఎక్కడున్నా సుఖంగా ఉండటమే మాకు కావలసింది' వెంకట్రావు తల్లి కూడా భర్తకి వత్తాసు పలికింది.
తల్లిదండ్రులిద్దరూ నచ్చజెప్పడంతో వెంకట్రావు సిటీలో కాపురం పెట్టడానికి ఒప్పుకున్నాడు. కానీ తన ఉద్యోగాన్ని మాత్రం ట్రాన్సఫÛర్‌ చేయించుకోలేదు.
సిటీలో కాపురం పెట్టి, రోజూ బస్సులో ఉద్యోగ నిమిత్తం తన ఊరు వెళ్లి రావటం మొదలుపెట్టాడు వెంకట్రావు. ఉద్యోగం వంకతో తల్లిదండ్రుల యోగక్షేమాలు ప్రతిరోజూ ప్రత్యక్షంగా విచారించవచ్చని ఆ పనిచేశాడు. మొదట్లో రోజూ తిరగటం కాస్తంత కష్టంగా ఉన్నా, తల్లిదండ్రుల పట్ల తన బాధ్యత గుర్తొచ్చినప్పుడల్లా ఆ కష్టాన్ని మరచిపోయేవాడు వెంకట్రావు.
వరలక్ష్మి కూడా సిటీలో కాపురం పెట్టడంతో ఏదో ఒక రకంగా తన కోరిక తీరిందని సరిపెట్టుకుంది. సిటీలో కాపురం పెట్టిన దగ్గర నుండి ఇంటి ఖర్చు అమాంతంగా పెరిగిపోయింది. దానికి కారణం కూడా కొంతవరకు వరలక్ష్మే. ఎదురింటి వాళ్ళు పిలిచారని ఒకరోజు, పక్కింటి వాళ్ళు తోడు రమ్మన్నారని మరో రోజు, ఇలా వారానికి నాలుగు రోజులు షాపింగుల పేరుతో పనికొచ్చేవి, పనికిరానివి ఎడాపెడా కొనేస్తూ ఇల్లంతా సామాన్లతో నింపటం మొదలెట్టింది.
పల్లెటూర్లకు పట్నాలకు అదే తేడా. పల్లెటూళ్లో మనుషులు కేవలం వాళ్ల జీవనానికి అవసరమయ్యే వాటికే ఖర్చు పెడతారు. వాళ్లు ఖర్చు పెడదాం అన్నా సిటీలోలా అనవసరమైనా వస్తువులు అందుబాటులో ఉండవు. ఒకరకంగా పల్లెటూళ్లలో నివసించేవాళ్లు అదృష్టవంతులు అని చెప్పాలి. అందుకనే వాళ్ళ ఆదాయం తక్కువైనా సంతోషంగా బతకగలుగుతున్నారు
కానీ పట్నాల్లో మనుషులు తమ జీవన అవసరాలకు మించి అనవసరమైన వస్తువులు కొని, అప్పుల పాలు అవుతున్నారు. మాల్స్‌ రూపంలో రకరకాల రంగురంగుల వస్తువులు కళ్ళ ఎదుట కనబడుతుంటే ఎవరికి మాత్రం కొనకుండా ఉండబుద్ధవుతుంది. పట్టణాల్లో వ్యాపారాలన్నీ ప్రజల బలహీనతలను ఆసరా చేసుకుని జరిగేవే. పల్లెల్లో ఉండగా ఏనాడు తండ్రిని వెంకట్రావు ఒక్క రూపాయి అడిగిన పాపాన పోలేదు. పైపెచ్చు ప్రతి నెలా ఎంతోకొంత తండ్రికి సాయం చేస్తూ వచ్చేవాడు. కానీ సిటీకి వెళ్ళినా మూడు నెలల్లోనే తండ్రిని ఎదురు డబ్బులు ఇవ్వమని అడగాల్సిన పరిస్థితికి చేరుకున్నాడు వెంకట్రావు. అప్పటికిగానీ పల్లెటూరి విలువ, అత్తమామ అవసరం తెలిసిరాలేదు వరలక్ష్మికి.
కొడుకు కాలేజీ చదువులకు వచ్చేదాకా తండ్రి సహాయంతో అప్పులు చేయకుండా ఏదోలా కుటుంబాన్ని నెట్టుకొచ్చాడు వెంకట్రావు. కానీ కొడుకు అమెరికా వెళ్తానని తన కోరిక బయటపెట్టగానే ముందు తన ఆర్థిక పరిస్థితి దృష్ట్యా వద్దనుకున్నా, తల్లీ కొడుకు ఇద్దరూ గట్టిగా పట్టుబట్టడంతో చేసేదిలేక ఒప్పుకున్నాడు.
కొడుకుని అమెరికా పంపాలంటే ఎంత లేదన్నా 10 లక్షలు కావాలి. 10 లక్షలు అప్పు అంటే మళ్ళీ వడ్డీతో కలిసి తడిసి మోపెడు అవుతుంది. ఒకవేళ ప్రావిడెంట్‌ ఫండ్‌ మీద అప్పు తీసుకుందామనుకున్నా అంత రాదు.. అన్నిరకాలుగా ఆలోచించి, చివరకు ఊళ్లోని పొలం అమ్మటానికి నిశ్చయించుకున్నాడు వెంకట్రావు.
ఒకరోజు ఊరు వెళ్ళినప్పుడు తన నిర్ణయాన్ని తండ్రి ముందుంచాడు.
'ఇంతకాలం ఈ భూమిని సొంతబిడ్డలా చూసుకున్నాం. ఇప్పుడు నువ్వేమో ఆ పొలాన్ని అమ్మమంటున్నావు. కనీసం మేం బతికున్నంత వరకన్నా అమ్మకుండా అట్టి పెట్టరాదా?' అంటూ కళ్లనీళ్లు పెట్టుకున్నాడు వెంకట్రావు తండ్రి రాఘవయ్య.
ఆ మాటలకు ఏం జవాబు చెప్పాలో తెలియక మౌనంగా తలొంచుకున్నాడు వెంకట్రావు.
'ఏమయ్యా ఈ ఆస్తి మొత్తానికి వారసుడు మన ఒక్కగానొక్క మనవడే కదా? వాడి భవిష్యత్తుకు ఉపయోగపడని ఆస్తి ఉన్నా ఒకటే! లేకున్నా ఒకటే. మనం మాత్రం ఇంకెంతకాలం బతుకుతాము?' అంటూ వెంకట్రావు తల్లి తన భర్తకు నచ్చజెప్పడంతో కాస్త మెత్తబడ్డాడు రాఘవయ్య.
'మీ అమ్మ చెప్పింది కూడా నిజమే! ఆస్తులు సంపాదించేది బిడ్డల భవిష్యత్తు కోసమే కదా? సరే, ఒక ఎకరా అమ్మి, డబ్బులిస్తాను. ఆ డబ్బుతో నీ కొడుకుని అమెరికా పంపు' అని వెంకట్రావుకి అభయమిచ్చాడు రాఘవయ్య.
తండ్రి ఒప్పుకోవడంతో కొండంత భారం నెత్తి మీద నుండి దిగిపోయినందుకు సంతోషించాడు వెంకట్రావు.
వెంకట్రావు కొడుకు అమెరికా వెళ్ళిన తర్వాత అక్కడే ఉద్యోగం సంపాదించి, స్థిరపడి పోయాడు. ఆ తర్వాత ఒక్కసారి మాత్రం ఇండియాకు వచ్చాడు.. అదీ తల్లిదండ్రులను చూడటానికి కాదు.. తన పెళ్ళికి. పెళ్లయిన నెలకు మళ్ళీ అమెరికా వెళ్లిపోయాడు. ఇప్పటివరకు తల్లిదండ్రుల మొహం కూడా చూడలేదు. అంతా ఫోన్లు మీదే గడిచిపోతున్నాయి.. ఇప్పుడు అనుబంధాలన్నీ ఇలా ఫోన్లతోనే నడచిపోతున్నాయి.
ొొొ
'ఏమిటో ఆలోచనలోపడ్డావ్‌?' వెంకట్రావు పిలుస్తుంటే మళ్ళీ ఈ లోకంలోకి వచ్చి పడింది వరలక్ష్మి.
'ఏదో తొందరపాటున నోట్లో నుంచి వచ్చేసింది. నా మాటలు ఏవీ పట్టించుకోకు' అంటూ భార్యను ఓదార్చబోయాడు వెంకట్రావు.
'మీరు అనకపోయినా, నిజం మాత్రం మీరన్నదే. ఆరోజు నేను ఎంత అవివేకంగా ప్రవర్తించానో ఇప్పుడు తలుచుకుంటే నా మీద నాకే అసహ్యం వేస్తోంది' అంటూ సిగ్గుతో తలొంచుకుంది వరలక్ష్మి.
'ఏ విషయమైనా పిల్లలు వాళ్ల తల్లిదండ్రుల నుండి నేర్చుకుంటారు. మనం మన పెద్దవాళ్లను గౌరవంగా చూసుకుంటే, మన పిల్లలు కూడా మనల్ని గౌరవంగా చూస్తారు. ఆ రోజున మనం మన పెద్దవాళ్లను దూరంగా పెట్టాం. ఈ రోజున మనవాడు మనల్ని దూరంగా పెడుతున్నాడు. ఇప్పుడు ఇంత దూరం, అంత దూరం అని బాధ పడితే ఏం లాభం?' అంటూ కొడుకు తప్పేమీ లేదన్నట్లు భార్యను ఓదార్చాడు వెంకట్రావు.
'అవునండి ఆ రోజున పెద్దవాళ్ళ విలువ నాకు తెలియలేదు. ఉమ్మడి కుటుంబాల్లో స్వేచ్ఛ ఉండదని చెప్పుడు మాటలు విని, అలా చేసాను. కానీ, అందరం కలిసి ఉంటే ఒకరికొకరం కష్టసుఖాలు పాలు పంచుకోవచ్చన్న విషయమే మర్చిపోయాను. పాడుదాన్ని మిమ్మల్ని మీ తల్లిదండ్రుల నుండి దూరం చేశాను. అందుకేనేమో ఇప్పుడు నా కొడుకు కోడలు నాకు దూరం అవుతున్నారు' అంటూ కళ్ళనీళ్ళు పెట్టుకుంది.
'దిగులు పడకు దూరమైనా, దగ్గరైనా అంతా మన చేతుల్లోనే ఉంది. మా అమ్మానాన్నలు మనకు సాయపడటంతో వాళ్ళ విలువ మనకు తెలిసొచ్చింది. అదేవిధంగా మనం కూడా అబ్బాయి పిలిచినా, పిలవకపోయినా వాళ్ల అవసరాలకు సాయపడితే, ఎలా అయితే నువ్వు మా అమ్మానాన్నల విలువను గుర్తించావో, అలాగే వాళ్లు కూడా మన విలువను గుర్తిస్తారు. అప్పటిదాకా కాస్త ఓపిక పట్టక తప్పదు.
భర్త చెప్పింది నిజమే అన్నట్లుగా తల ఊపుతూ.. భర్తతోపాటు కొడుక్కి మంచి ఇల్లు వెతకడానికి తనూ బయలుదేరింది. తమ మధ్య పెరిగిన దూరం ఒక అడుగు అయినా తగ్గకపోతుందా అనే ఆశతో.
ఈదర శ్రీనివాసరెడ్డి
